Individuele hulpverlening gaat er in feite vanuit dat er individuele problemen bestaan. Maar die bestaan helemaal niet. Problemen kunnen zich wel in één persoon uiten, maar zijn altijd direct of indirect het gevolg van hoe mensen met elkaar omgaan. Dit betekent dat ook de sleutel tot verandering meestal ligt in de interactie tussen je cliënt en zijn directe omgeving.

Ook veel cliënten zien hun probleem als een individueel probleem, waar ze hun omgeving niet mee lastig willen vallen. Ze denken dat ze het zelf op moeten lossen of verwachten van hun omgeving niet veel heil.

Hulpverleners zijn geneigd hier begrip voor te hebben, de mouwen op te stropen en met hun cliënt aan de slag te gaan. Hiermee bevestigen ze het idee dat de cliënt er alleen voorstaat. Naast dat dit geen helpende boodschap is, blijkt het moeilijk om goede, effectieve hulp te bieden wanneer je onvoldoende zicht hebt op wat er  werkelijk aan de hand is. Soms merk je dat wat je tijdens de gesprekken opbouwt, thuis weer wordt afgebroken. Of je gaat in zee met het beeld dat de cliënt schetst van de thuissituatie, maar dat hoeft helemaal niet in overeenstemming te zijn met de realiteit.

Want hoe gefrustreerd het verlangen van de omgeving om te helpen ook kan zijn, het blijkt in bijna elke persoonlijke relatie aanwezig. Wij zien het als onze taak om dat verlangen aan te boren en cliënt en omgeving te helpen weer van waarde te zijn voor elkaar, zodat zij in de toekomst in staat zullen zijn hun problemen samen op te lossen. Wij moeten eigenlijk zo snel mogelijk overbodig zijn.

De omgeving van de cliënt hoeft helemaal niet uit zichzelf gemotiveerd te zijn om mee “in therapie” te gaan. Gewoon meekomen om de cliënt een plezier te doen is meer dan goed genoeg en uit oogpunt van loyaliteit alleen maar te waarderen. Of zij gemotiveerd raken om  mee te blijven komen hangt af van hoe gemotiveerd en betrokken de hulpverlener is en van de kwaliteit van de gesprekken.

Deze kwaliteit staat of valt met hoe goed de hulpverlener zich weet te richten op dat wat zich ter plekke tussen mensen afspeelt en hoe eerlijk, duidelijk en persoonlijk hij daarbij durft te zijn. Persoonlijk zijn betekent, dat we datgene wat we zelf ervaren tijdens een gesprek niet als onbelangrijk aan de kant zetten, maar juist gebruiken. Wat wij aan hen oplopen is meestal hetzelfde als wat ze aan elkaar oplopen, maar niet goed kunnen verwoorden. Dit op een eerlijke, persoonlijke en constructieve manier leren doen is vaak precies waarom een cliënt bij ons komt. Aan ons om ze het goede voorbeeld te geven!

Medeoprichter van én opleider aan het Kempler Instituut nederland.

Wil je meer weten over onze manier van werken: Meld je aan voor onze Experience Day op 26 april, waar je een dag kunt ervaren hoe we werken en je vragen kunt stellen aan onze trainers